DYPLOMOWA PRACA LICENCJACKA / Emanuela Zajusz
UNIWERSYTET ARTYSTYCZNY
Poznań 2016
FILIPINKA
Redesign czasopisma młodzieżowego
Czasopismo Filipinka prezentuje najdłuższą historię istnienia na rynku ze wszystkich pism dla młodzieży w Polsce – było wydawane przez 49 lat. Istnienie na rynku przez niemal pół wieku wskazuje na aktualność treści Filipinki, zdolność do podążania z duchem czasu i zmian odpowiadających potrzebom zmieniającej się grupy czytelników. Na dodatek pismo ma charakter ogólny i szerokie grono odbiorców, w przeciwieństwie do pism podejmujących tematykę specjalistyczną: muzycznych, sportowych czy komputerowych. Filipinka w swojej historii prezentowała wysoki nakład oraz doskonale trafiała w gusta czytelników o czym świadczą wysokie wyniki badań czytelnictwa.
Na przestrzeni czasu swojego istnienia Filipinka raz zmieniła częstotliwość ukazywania się: od 1957 roku przez czterdzieści dwa lata była dwutygodnikiem, a od 1999 do 2006 roku miesięcznikiem. Tak długi okres wydawania pozwala prześledzić jaką postać przybrało to pismo w okresie PRL, a następnie w III RP.
#1 HISTORIA
Praca praktyczna, czyli redesign czasopisma, poparty został dogłębną analizą zawartości, budowy i rozwiązań graficznych zastosowanych w czasopiśmie w okresie wydania 1148 numerów (15 maja 1957–maj 2006), która została opisana w pracy teoretycznej stanowiącej część pracy dyplomowej pt. Ewolucja wyglądu i budowy czasopisma Filipinka na przestrzeni lat 1957–2006.
Filipinka adresowana była początkowo do uczniów szkół średnich, w późniejszym okresie obniżono wiek czytelnika tak, by trafiała również do uczniów szkół gimnazjalnych. Filipinka była zainteresowana upowszechnianiem treści odpowiedzialnych pod względem wychowawczym. Pismo dla takiej grupy docelowej ma istotny wpływ na kształtowanie się światopoglądu społeczeństwa, jako, że młody człowiek w okresie emocjonalnego uniezależniania się od rodziny i tym samym stawiania pierwszych samodzielnych kroków w życiu jest bardzo podatny na wpływy zewnętrzne, w tym także, na wpływ treści zawartych w czasopismach. Wpływ mediów jest wręcz tak duży, że kwestie nieporuszane w nich zdają się być pozbawione znaczenia. Można powiedzieć, że media wpływają nie tylko na sposób myślenia, ale nawet na tematy, na których skupia się młody człowiek.
#2 REDESIGN
W projekcie zwrócono uwagę na politykę wydawnictwa posiadającego prawa do tytułu – skupia się ona w dużej mierze na obniżeniu kosztów druku – najpoczytniejsza część jego grupy czasopism młodzieżowych drukowana jest na gorszym papierze, co pozwala na uniknięcie zabiegania o reklamodawców i ich wpływu na publikowane treści. W przypadku Filipinki zmniejszenie objętości, wybór niedużego formatu i tańszego papieru pozwala na publikowanie ambitniejszych, przez co trafiających do nieco węższego grona odbiorców, treści. Magazyn, mimo starań o obniżenie kosztów, drukowany jest w pełnym kolorze. Pomimo, że w wydaniach archiwalnych pisma można prześledzić imponujące zastosowanie w druku czerni i jednego dodatkowego koloru zmienianego z numeru na numer, podczas projektowania podjęto decyzję o druku kolorowym, tak, by nie powstało mocne, i być może odpychające, wizualne odcięcie od czasopism dostępnych na rynku. Czasopismo posiada szycie broszurowe, środkowa rozkładówka zaprojektowana jest w ten sposób, by móc pełnić rolę plakatu. Projekt, poza redesignem layoutu, obejmuje również nowy projekt winiety.
#3 PROBLEM PROJEKTOWY
Redesign czasopisma odpowiada na problem projektowy, który stanowi sposób kształtowania się gustów społeczeństwa w zakresie estetyki rzeczy z jakimi się styka. Istnieje obecnie ruch w kierunku uzupełnienia braków w tej kwestii, spowodowanych najprawdopodobniej zaszłościami polityczno-gospodarczymi, przejawiający się między innymi zmianami w prawie mającymi regulować wygląd przestrzeni publicznych, a także zwiększającą się jakością tworzonych realizacji. Zmiany jednak powinny podążać dwutorowo, obejmując również stworzenie oddolnej potrzeby estetyki. Drogą do tego celu jest podniesienie poziomu potrzeb młodych odbiorców, którzy mając możliwość włączenia się w struktury społeczne wpłyną, a w końcu całkowicie zdominują „gust narodu” stanowiąc mocny i trwały filar społeczeństwa, a także środek rozprzestrzeniający i utrzymujący ową ideę przy życiu. Zatem zwracając się do młodzieży, zbliżając do jej problemów i dziedzin zainteresowania, dobrze zaprojektowane pismo wydobywa wartości wizualne ze strefy ignorancji i podnosi stan świadomości społeczeństwa w kwestii estetyki.
Istotą projektu nie jest jednak stworzenie rozwiązania obiektywnie wizualnie atrakcyjnego – target pisma stanowią osoby młode, o specyficznym guście, jeszcze niewykształcone, a zamiast tego przyzwyczajone do kultury konsumpcjonizmu i przesytu wizualnego. Projekt ten stanowi próbę połączenia odpowiedzi na wizualne oczekiwania młodzieży z myśleniem o estetyce w dojrzałej formie, jednak za kluczowe i często determinujące przy wyborze rozwiązań przyjęto dotarcie do odbiorcy.
#4 WARSTWA GRAFICZNA
Czasopismo ilustrowane jest w większości za pomocą zarówno kolorowych, jak i czarno-białych rysunków lub kolaży zdjęciowych. Poza nimi w projekcie występuje również klasycznie ujęta fotografia oraz ikony.
