یکی از اولین اقداماتی که برای ساخت یک انبار کاربردی و سازمان یافته باید انجام گیرد، انتخاب سیستمهای ذخیرهسازی و چیدمان است. طبیعتا این انتخابی نیست که به راحتی انجام گیرد. انبارهای هر سازمان، یک سرمایه بزرگ هستند که بسته به فضا و جنس محصولات، فرآیندهای طبقهبندی انبار میتواند به محصولات صدمه بزند یا از آنها محافظت کند. با توجه به اینکه چیدمان، قفسهبندی و طراحی انبار یکی از نکات بسیار مهم است، در این مطلب قصد داریم به طور کامل به نکات مهم در لی اوت انبار پرداخته و همچنین تاثیر آن در انبارداری و توزیع کالا را بررسی کنیم.
منظور از لی اوت انبار چیست ؟
لیاوت به انگلیسی Layout، به معنای طراحی و چیدمان بوده که یک فرآیند حیاتی برای انبارها است زیرا تاثیر مستقیمی بر کارآیی و بهرهوری میگذارد. یک لیاوت برنامهریزی شده و مناسب باید به گونهای طراحی شود که فرآیندهای انبار را ساده، بهرهوری را افزایش و کاهش هزینهها را در پی داشته باشد.
زمانی که لی اوت انبار به خوبی اجرا شود، میتواند زمان جابهجایی و سفر پرسنل و تجهیزات را در میان قفسهها به حداقل برساند، دسترسی به کالاهای ذخیره را آسان سازد و سرعت تحویل سفارش را افزایش دهد. همچنین در نظر گرفتن تمام الزامات با توجه به نیازهای تجاری هر سازمان، در هر مرحله طراحی انبارداری بسیار حیاتی است، زیرا تغییر دادنلی اوت انبار، پس از شروع ساخت و تکمیل میتواند هزینه بر باشد.
عوامل موثر در طراحی لی اوت انبار
برخی نکات و عوامل هستند که در هنگام طراحی لی اوت انبار باید در نظر گرفت که باعث کارآمدی و سادهسازی عملیات انبار خواهد شد.برخی از مهمترین عوامل عبارتند از:
بررسی بودجه
قبل از شروع طراحی لی اوت انبار، ضروری است که تمام نیازهای شغلی سازمان را بررسی کنید و براساس بودجههای مربوطه چیدمان را برنامهریزی کنید.
فاصله قابل استفاده
استفاده موثر از فضای انبار باید به بهبود دید پرسنل برای یافتن کالا، کاهش زمان سفر در انبار افزایش کارآیی منجر شود. هنگام طراحی لی اوت انبار، حداکثر فضا به ذخیره سازی و چیدمان کالا در حالیکه فضایی به مکانهای اداری، پالتهای خالی، فضای بستهبندی و غیره اختصاص میدهد، داشته باشید. علاوه بر این، باید فضایی را برای طراحی قفسهها، ظرفیت نصب و حجم کالاها نیز در نظر بگیرید.
فضای گردش
در طراحی لی اوت انبار باید مسیرهای ناکارآمد که باعث ایجاد اختلال در رفت و آمد پرسنل و جابهجایی کالا میشوند را اصطلاح کنید. کارکنان انبار باید بتوانند به راحتی فضای گردش در محوطه را داشته باشند.
دسترسی
زمانی که لی اوت انبار را طراحی میکنید، باید از مسیرهای دسترسی آسان به همه مناطق و محصولات موجود در انبار توجه کنید. چیدمان باید به گونهای طراحی شود که کارکنان به آسانی مکانیابی کرده و بدون نیاز به جابهجایی محصولات دیگر بتوانند، سفارشات را با سرعت بیشتری بردارند.
تجهیزات
استفاده از تجهیزات مناسب مانند ابزار بلند کردن بستهبندی، قفسههای پالت، نوار نقاله و … میتواند در طراحی لیاوت تاثیرگذار باشد. با شناسایی تجهیزات مورد نیاز و کارآمد، میتوانید مناسبترین طرح را با توجه به نیاز سازمان طراحی کنید.
توان عملیاتی
توان تولیدی یا عملیاتی در یک انبار به تعداد محصولاتی گفته میشود که از طریق فرآیندهای مختلف انبار مانند دریافت، ذخیرهسازی، چیدمان، بستهبندی و حمل و نقل پردازش و جابهجا میشوند. با جمعآوری اطلاعات سازمانها و نوع فعالیتشان، میتوانید یک چیدمانی طراحی کنید که توان عملیاتی پرسنل و تجهیزات لازم کارآمد باشد.
پرسنل
اطلاع داشتن از تعداد افراد مورد نیاز، زمانبندی شیفت کاری، سطح آموزش کارکنان، میتواند در طراحی لیاوت یک انبار کمک کند. زیرا براساس آن طراحی به گونهای انجام میگیرد که بهرهوری نیروی کار محدود نشود. همچنین طراحی باید طوری انجام شود که در آینده و با ورود پرسنل و محصولات جدید دچار مشکل نشود.
دستورالعملهای استاندارد
در حین طراحی لی اوت انبار، رعایت دستورالعملهای ارائه شده توسط مقامات مهم ذیربط، مهم است. رعایت دستورالعملهای استاندارد طراحی انبار، نه تنها ایمنی کارگران، تجهیزات و دارایی سازمان را تضمین میکند، بلکه از جریمه و بروز مشکلات قانونی جلوگیری نیز خواهد کرد.
3 پیشنهاد برای لی اوت انبار
چیدمان انبار میتواند عملیاتهای کاری را بهبود ببخشید، اما آنچه که برای یک انبار مفید است ممکن است برای انبار دیگری نباشد. با این حال، چند گزینه طراحی پایه وجود دارد که احتمال دارد در چیدمان انبار راهگشا و موثر باشد. سه طرح برتر لی اوت انبار در ادامه آورده شده است.
طراحی لی اوت انبار به شکل U
لیاوت به شکل U، به دلیل طراحی سادهای که دارد، تقریبا برای هر انباری با ابعاد مناسب میتواند کاربرد داشته باشد. همانطور که از نام این طرح پیداست، انبار به شکل U مانند نیمدایره طراحی و راهاندازی میشود. در این نوع طراحی، توصیه میشود مناطق بارگیری و حمل و نقل در کنار یکدیگر قرار دهید. همچنین دفتر پذیرش، پشت بارگیری و در محل تخلیه و بارگیری کالا و حمل و نقل قرار داشته باشد.
طراحی لی اوت انبار به شکل I
لیاوت به شکل I، به عنوان طراحی جریان شناخته میشود. این طراحی برای انبارها با حجم بالا محصولات بسیار مناسب است. این لیاوت به گونهای تنظیم شده است که در یک طرف منطقه بارگیری و تخلیه و در منطقه دیگر حمل و نقل و در وسط ذخیرهسازی انجام گیرد. در این نوع طراحی، محصولات به گونهای چیدمان میشوند که اقلام با حجم بالا به راحتی قابل دسترسی باشند. همچنین در لیاوت I معمولا حمل و نقل در طول انبار انجام میشود.
طراحی لی اوت انبار به شکل L
در لیاوت به شکل L، فضای کافی برای ذخیرهسازی وجود دارد، زیرا محل بارگیری و پذیرش در یک طرف ساختمان قرار دارند و محل حمل و نقل و تجهیزات چیدمان در ضلع مجاور، بقیه فضا برای قفسهبندی و چیدمان محصولا بسیار مناسب خواهد بود.
5 نکته موثر برای لی اوت انبار
همانطور که گفتیم به طور معمول دو انبار با هم یکسان نیستند، اما برخی نکات در طراحی جهانی کاربرد دارند. همانطور که همه انبارها دارای مکان بارگیری، تخلیه، ذخیرهسازی، چیدمان، ارسال و بستهبندی هستند.
فضایی بین محل بارگیری و تخلیه ایجاد کنید. سعی کنید مناطق بارگیری و تخلیه انبار در یک ساختمان تعیه شود یا کاملا از هم جدا باشد.
یک فضای اختصاصی به دفتر پذیرش بدهید.
یک فضای ذخیرهسازی (چیدمان محصولات) پویا و کارآمد داشته باشید.
یک فضا برای تجهیزات چیدمان (بستهبندی، لیفتراک، نوار نقاله، نردبان و …) قرار دهید.
منطقه حمل و نقل جایی است که تمام مراحل بستهبندی و آمادهسازی نهایی قبل از حمل و نقل در آنجا انجام میگیرد، این قسمت را همیشه از بقیه انبار جدا طراحی کنید.
اینفوگرافی فرآیند و مراحل خروج کالا از انبار